Erasmus + KA1, KA2
KA 1
Adaptacyjne podejście do nauczania uczniów hospitalizowanych
2017-1-PL01-KA101-036373
ZESPÓŁ SZKÓŁ NR 111 W POZNANIU
ul. 28 Czerwca 1956 135/147, 61-545 Poznań
Czas trwania projektu:
wrzesień 2017 – sierpień 2019
Partnerzy:
LYCEE POLYVALENT RAPHAEL ELIZE
Sable Sur Sarthe
Francja
NEWCASTLE BRIDGES SCHOOL
Newcastle upon Tyne
Wielka Brytania
LICEOSCIENTIFICO STATALE Benedetto Croce
Palermo
Włochy
L'ECOLE ESCALE
SECONDAIRE 2
Bruxelles
Belgia
Adaptacyjne metody pracy z uczniami hospitalizowanymi
Proces kształcenia i integracji dzieci i młodzieży przebywających w szpitalu jest zagadnieniem marginalizowanym w naszym systemie oświaty, mimo zrozumienia problemu i poszukiwania nowych rozwiązań. W tym celu warto czerpać z systemów, metod nauczania i integracji uczniów przebywających w szpitalu stosowanych w innych krajach europejskich, w których poziom tego kształcenia znajduje się na wyższym poziomie.
Wzajemna współpraca w tym zakresie szkół z różnych europejskich miast zapewni, poza kulturowym wzbogaceniem, cenną wymianę doświadczeń, umiejętności i wiedzy nauczycieli pracujących z dziećmi i młodzieżą hospitalizowaną.
Wokół Projektu Erasmus + zgromadziło się pięć szkół: z Belgii, Francji, Wielkiej Brytanii, Włoch i Polski, realizujących pięć różnych krajowych systemów i metod nauczania. W tej różnorodności jedną wspólną cechą naszych oddziaływań są uczniowie przebywający z przyczyn zdrowotnych w szpitalach. Odmienni w tych krajach będą sami uczniowie, uczący ich nauczyciele czy sposób organizacji i warunki nauczania. Naszym głównym celem w ramach Projektu będzie obserwacja struktur organizacyjnych i wymiana poglądów nt. metod nauczania z młodzieżą przebywająca w szpitalach w poszczególnych krajach. Dlatego też, zgodnie z założeniami Projektu, w okresie dwóch lat każda ze szkół biorących udział w Programie wyśle trzech nauczycieli do szkoły partnerskiej. Produktami tego przedsięwzięcia będzie próba odpowiedzi na zagadnienia :
-w jaki sposób nauczyciele powinni współpracować z personelem medycznym, pracownikami socjalnymi i rodziną dzieci i młodzieży przebywającą w szpitalach,
-w jaki sposób należy dobierać i optymalizować metody nauczania do stanu zdrowotnego i medycznego dzieci i młodzieży, mając na uwadze ich samopoczucie oraz wymagania procesu leczenia,
-jakie działania można i należy podejmować, aby pobyt uczniów w szpitalach nie wywoływał u nich negatywnych skutków społecznych i środowiskowych oraz jakie działania należy podejmować, aby uczniowie po zakończeniu hospitalizacji jak najszybciej wracali do środowiska szkolnego i normalnego trybu nauczania.
Po zakończeniu każdej wizyty w szkole partnerskiej zespół opracuje wyczerpujący raport, który zostanie przekazany wszystkim partnerom biorącym udział w Projekcie.
Poszczególne raporty będą podstawą do dalszej wymiany poglądów w celu zbudowania odpowiedzi na ww. pytania. Każdy z takich raportów z pewnością będzie stanowił zbiór cennych informacji dla pozostałych uczestników.
Produktami tych działań oraz pozytywnymi, długoterminowym efektami programu dla szkoły będą:
-utrzymanie dynamiki dobrych praktyk zawodowych,
-nadanie bardziej europejskiego wymiaru naszej pracy,
-wspieranie rozwoju zawodowego i doskonalenie innowacyjnego podejścia do metod nauczania i integrowania uczniów przebywających w szpitalu,
-możliwość przedstawienia naszym władzom nowych narzędzi i metod umożliwiającym zapewnienie odpowiedniego poziomu edukacji dzieciom i młodzieży z problemami zdrowotnymi.
Relacja z wyjazdu Job shadowing - Sable sur Sarthe 9- 13.10.17
Ten rok jest dla nas szczególny, bowiem wraz z jego rozpoczęciem dumnie przystąpiliśmy do udziału w dwuletnim projekcie wymiany kadry pedagogicznej Erasmus +. Pierwszy wyjazd w ramach tegoż przedsięwzięcia zaprowadził nas do kraju wielkich myślicieli, melodyjnego języka, no i mnogości gatunków sera… czyli do Francji.
Czteroosobowa delegacja nauczycieli wyruszyła na tydzień do niewielkiej miejscowości Sablé-sur-Sarthe, gdzie działa nowoczesna szkoła szpitalna. Istotą tej wizyty było tzw. ‘Job shadowing’, czyli obserwacja lekcji prowadzonych w tamtejszej placówce. Oprócz tego nauczyciele ZS nr 111 mieli okazję przyglądać się wielu innym działaniom tamtejszej kadry, takich jak rada pedagogiczna, studia przypadków, praca ludzi na rozmaitych stanowiskach, w różnych sektorach szkolnej struktury (co ciekawe, niektóre z nich okazały się odmienne od tych, jakie znamy z doświadczeń na rodzimym gruncie). Ponadto odbyło się wiele spotkań delegatów programu Erasmus+ z lokalnymi koordynatorami oraz prezentacja naszej placówki wszystkim uczestnikom programu, wraz z całą tamtejszą kadrą pedagogiczną. Zdobywane doświadczenia były na bieżąco omawiane i poddawane ewaluacji.
Francuscy gospodarze przyjęli naszą delegację niezwykle gościnnie. Oprócz szkolnych obowiązków zapewnili jej również zwiedzanie miasta Le Mans, co także wiązało się z niebagatelnymi wartościami poznawczymi, oraz uczestnictwo we wspólnych kolacjach, które stwarzały kolejne sposobności do wymiany doświadczeń.
W programie, oprócz Polski i Francji, biorą udział również Anglia, Belgia i Włochy – z każdego kraju po jednej placówce. Z przedstawicielami większości z nich spotkaliśmy się teraz w kraju markowanym przez wieżę Eiffla, a następnie będziemy wspólnie odwiedzać kolejne kraje partnerskie. Patrząc na to, jak owocny okazał się pierwszy z planowanych wyjazdów, jesteśmy pełni entuzjazmu, oczekując kolejnych.
Sprawozdanie: Anglia 2018 – Newcastle
To już kolejny etap realizacji projektu Erasmus+ Job Shadowing. W dniach 19-23 marca 2018 czteroosobowa reprezentacja naszej szkoły odwiedziła miasto Newcastle upon Thyne w Wielkiej Brytanii.
Grupa z Polski oraz współpracujący w ramach projektu nauczyciele z Francji i Belgii mieli okazję obserwować zajęcia w czterech szkołach, funkcjonujących pod wspólną nazwą Newcastle Bridges School. Uczestniczyli między innymi w lekcjach matematyki, języka angielskiego, informatyki, plastyki czy zajęciach z dramy. Zapoznali się ze sposobami organizacji zajęć w różnych typach szkół. Gospodarze zorganizowali również spotkanie uczestników projektu z przedstawicielami wybranych organizacji współpracujących z Newcastle Bridges School.
Większość spotkań (tych, które nie dotyczyły bezpośredniej obserwacji zajęć) odbywała się w centrum konferencyjnym jednego z największych stadionów piłkarskich w Wielkiej Brytanii – St. James Park. Uczestnicy Erasmusa mieli okazję zwiedzić stadion, na którym rozgrywana jest większość spotkań zespołu Premier League Newcastle United.
Ważnymi elementami projektu są wymiana doświadczeń oraz dyskusje jego uczestników. Sprzyjają temu spotkania o mniej formalnym charakterze, których i tym razem nie zabrakło. Uczestnicy długo będą wspominać wspólne kolacje oraz wycieczki. Dzięki staraniom gospodarzy goście z Belgii, Francji i Polski mieli okazję spędzić pierwszy dzień wiosny w urokliwym nadmorskim miasteczku Tynemouth, gdzie spożyli tradycyjną potrawę angielską – rybę z frytkami i spacerowali brzegiem morza.
Wyjazd okazał się niezwykle udany i owocny, co mobilizuje nas do dołożenia starań, by spotkanie w Polsce w przyszłym roku usatysfakcjonowało naszych gości.
Relacja z wizyty partnerskiej w ramach „Job shadowing” w Brukseli w dniach 8-12 października 2018 r.
W drugim tygodniu października czterech nauczycieli z naszej szkoły uczestniczyło w spotkaniu w Brukseli w ramach projektu „Job shadowing”. Pierwszy dzień rozpoczęliśmy konferencją w klinice Segec – prezentując każdą szkołę biorącą udział w projekcie. Dzięki temu poznaliśmy organizację szkół w poszczególnych krajach oraz problemy zdrowotne, z jakimi się zmagają się uczniowie w szkołach z Anglii, Francji i Belgii. Wzięliśmy udział w lekcjach na terenie kliniki St Luc. A popołudniu słuchaliśmy wykładu psychiatry dr Philippe Kinoo w klinice Le Kapp. Klinika ta jest jednostką hospitalizacji Psychiatrii Dzieci i Młodzieży w klinikach uniwersyteckich Saint-Luc w Brukseli. Drugi dzień rozpoczęliśmy w miejscowości Namur w klinice St Martin. Obserwowaliśmy lekcje francuskiego, matematyki, zajęć technicznych i teatralnych. Następnie udaliśmy się do kliniki L'Athanor na wykład dra Francois'a Xavier'a Polisa - psychiatry dziecięcego. Po południu odwiedziliśmy klinikę Hop du Beau Vallon i przyglądaliśmy się lekcjom matematyki i wychowania fizycznego. A wieczorem odwiedziliśmy muzeum Feliciena Ropsa w Namur, by podziwiać prace tego znanego belgijskiego artysty. Dzień pracy podsumowaliśmy na wspólnej kolacji.Trzeciego dnia przebywaliśmy na terenie kliniki psychiatrycznej AREA+. Jest tam szkoła dla młodzieży z problemami psychicznymi ( m.in. depresja czy zagrożenie wykluczeniem społecznym). Odbyliśmy konferencję dotyczącą struktury tej placówki, czyli liceum terapeutycznego i internatu terapeutycznego. Wzięliśmy udział w lekcji geografii, historii, informatyki i matematyki. Popołudniu uczestniczyliśmy w zwiedzaniu Brukseli z dala od najbardziej uczęszczanych ulic. Gospodarze pokazali nam mało znaną dzielnicę Le Marolles, która ma swój niepowtarzalny urok. Sercem tej dzielnicy jest plac Jeu de Balle, na którym odbywa się słynny pchli targ.Czwartego dnia odwiedziliśmy Centrum Neurologiczne William Lennox w Ottignies. Na jego terenie także znajduje się szkoła. Obserwowaliśmy lekcje francuskiego, plastyki, informatyki, klas nauczania początkowego. Następnie udaliśmy się do kliniki St Pierre w Ottinies i odwiedziliśmy oddział pediatryczny. Uczestniczyliśmy w zajęciach świetlicowych na oddziale. Byliśmy również na lekcjach w Le Ponceau. Czwartkowe popołudnie spędziliśmy w miejscowości La Hulpe na wykładzie dr Virginie Duchene -psychiatry na temat roli szkoły w leczeniu psychiatrycznym. Po wykładzie miała miejsce międzynarodowa dyskusja. Następnie gospodarze zaproponowali nam zwiedzenie muzeum znanego belgijskiego twórcy Jeana Michela Folona. Dzień zakończyliśmy wspólną - podsumowującą kolacją .Ostatni dzień to piątkowe spotkanie w AREA+ i sesja kończąca seminarium. Pojawiały się pytania, na które będziemy szukali odpowiedzi podczas następnego spotkania w marcu 2019 roku w Poznaniu.
Wizyta partnerska gości z Belgii, Francji i Wielkiej Brytanii
w ramach projektu Erasmus + „Job shadowing”
Dzień pierwszy – 11 marca 2019 r.
I oto rozpoczęła się wizyta partnerska „Job shadowing” w Poznaniu ! Przywitaliśmy naszych gości – nauczycieli z Belgii, Francji i Wielkiej Brytanii, którzy poznawali funkcjonowanie naszej szkoły przez tydzień.
W tym dniu nasi goście zwiedzili meandry budynku szpitala – ważne historycznie miejsca m.in. związane z pamięcią prof. Wiktora Degi oraz sale dzienne na oddziale II E , II D i AO.
Następnie udali się do sali komputerowej, gdzie odbyły się multimedialne prezentacje placówek z krajów uczestniczących w spotkaniu.
Wszyscy spotkaliśmy się w sali bibliotecznej na powitalnym lunchu, podczas którego mogliśmy odpowiedzieć na liczne pytania gości dotyczące struktury i specyfiki pracy w naszej szkole.
Apetyt dopisywał, a stoły – zgodnie z polską tradycją – uginały się od rodzimych pyszności.
Mimo niesprzyjającej aury nasi goście wraz z uczniami klasy II LO wzięli udział w grze miejskiej, podczas której zwiedzili najważniejsze miejsca związane z Poznaniem i skosztowali marcińskich rogali.
Posumowaniem dnia pełnego wrażeń była powitalna kolacja.
Dzień drugi – 12 marca
W tym dniu odbyły się już pierwsze obserwacje zajęć – na oddziale II E, w klasach stacjonarnych LO w budynku przy ul. św. Jerzego oraz na Oddziale Dziennego Pobytu dla Młodzieży w Centrum Zdrowia Psychicznego w szpitalu HCP.
Spotkaliśmy się na lunchu w szpitalnym barze, po czym na naszych gości czekała wyjątkowa atrakcja – wycieczka po Poznaniu zabytkowym tramwajem . Przewodnik wyprawy ubrany w strój motorniczego sprzed lat ze swadą i humorem opowiadał o historii i ciekawostkach związanych z naszym miastem w języku angielskim.
Pełni wrażeń goście spacerowali po starówce i resztę dnia spędzili według własnych upodobań.
Dzień trzeci – 13 marca
W tym dniu kontynuowano obserwacje zajęć w klasach i na oddziałach. Popołudniu odbyła się konferencja, podczas której omówiono wnioski i wyjaśniono pytania związane z obserwowanymi lekcjami i zajęciami oraz specyfiką pracy w naszej szkole.
Mając na uwadze, że „w zdrowym ciele – zdrowy duch” udaliśmy się do szkolnej Sali gimnastycznej, by wziąć udział wraz z gośćmi i uczniami w turnieju darta i piłkarzyków. Sportowe emocje sięgnęły zenitu, zwłaszcza podczas gry w piłkarzyki.
Najlepszą drużyną okazali się gospodarze rozgrywek, czyli Polacy, tuż za nimi uplasowali się Anglicy, a trzecie miejsce zdobyli Francuzi. Natomiast poza podium znaleźli się nasi koledzy z Belgii.
Następnie spotkaliśmy się na późnym obiedzie w pobliskiej restauracji i pożegnaliśmy nauczycieli z Francji. Serdecznościom nie było końca !
Dzień czwarty – 14 marca
Tradycyjnie dzień rozpoczął się od obserwacji zajęć przez naszych gości – nauczycieli z Belgii i Wielkiej Brytanii.
Biorąc pod uwagę zainteresowanie przejawiające się licznymi pytaniami i komentarzami naszych gości odnieśliśmy wrażenie, że jako społeczność szkolna – zarówno nauczyciele, jak i uczniowie zrobiliśmy bardzo dobre wrażenie na zagranicznych kolegach. Podkreślano nasze zaangażowanie i dobry kontakt z uczniami.
Po lunchu w pobliskiej restauracji przyszedł czas na niespodziankę przygotowaną przez nauczycielki języka polskiego, angielskiego i niemieckiego – lekcję międzyprzedmiotową łączącą kompetencje językowe na temat postrzegania kobiecości i męskości, w której wzięli udział uczniowie wszystkich klas LO oraz, oczywiście, jako obserwatorzy nasi goście i nauczyciele z naszej szkoły. Lekcja wzbudziła duże zainteresowanie i zaangażowanie gości, którzy spontanicznie włączyli się w końcowy etap prac uczniów.
Wieczorną atrakcją dnia było wspólne wyjście na bowling, podczas którego świetnie się zintegrowaliśmy i bawiliśmy.
Dzień piąty – 15 marca – „Dzień Erasmusa”
Kulminacyjnym punktem wizyty naszych gości w ramach projektu „Job shadowing” były obchody szkolnego „Dnia Erasmus+” . Po uroczystym otwarciu imprezy nastąpiło wspólne odśpiewanie „Ody do radości”, czyli hymnu Unii Europejskiej. Następnie goście mogli wspominać wszystkie spotkania w ramach projektu oglądając barwne fotorelacje z wyjazdów. Uczniowie przedstawili swoje prezentacje dotyczące faktów i ciekawostek na temat krajów partnerskich.
Gościem specjalnym „Dnia Erasmusa” był pan prof. Marek Jóźwiak – kierownik Kliniki Ortopedii i Traumatologii Dziecięcej w naszym szpitalu.
Pan profesor zapoznał gości z nowoczesną pracownią rehabilitacji wyposażoną m.in. w egzoszkielet, którego działanie zademonstrował.
Następnie pan profesor przedstawił niezwykle interesujący wykład w języku angielskim dotyczący obrazu mózgowego porażenia dziecięcego i innych dysfunkcji układu ruchowego w sztuce i filmie na przestrzeni dziejów. Wykład ten był prawdziwą „ucztą dla ducha” i w przystępny i barwny sposób łączył zagadnienia medyczne i humanistyczne. Odbiorcy byli poruszeni i zaciekawieni zarówno tematyką, jak i formą prelekcji zilustrowanej licznymi fragmentami filmów oraz reprodukcjami dzieł sztuki.
Kolejnym punktem programu były interaktywny quiz na temat krajów partnerskich tj. Belgii, Francji, Polski i Wielkiej Brytanii pod nazwą „European Quiz”. Nasi goście i uczniowie zostali podzieleni na trzy drużyny, których kapitan za pomocą platformy internetowej „Kahoot” udzielał odpowiedzi na każde spośród trzydziestu pytań. Quiz wzbudził duże emocje i uruchomił pokłady zdrowej rywalizacji. Wyłoniono zwycięską drużynę oraz kolejne dwa miejsca na podium. Wszyscy uczestnicy otrzymali pamiątkowe medale.
Po emocjonujących rozgrywkach przyszedł czas na odpoczynek i wspólny lunch, podczas którego delektowaliśmy się pizzą i dzieliliśmy wrażeniami. W ten oto sposób szkolny „Dzień Erasmusa” dobiegł końca i zapewnił wszystkim niesamowite wspomnienia.
Wieczorem przyszło nam – nauczycielom pożegnać naszych gości podczas wspólnej kolacji.
Po raz kolejny mogliśmy czerpać nawzajem ze swojego doświadczenia i pasji. Aż chciałoby się, za Faustem, powtórzyć : „Chwilo, trwaj!”
„Otwórz umysł”, „myśl globalnie”, „nie bądź zamknięty na świat”. Tak wiele słychać wokół nas haseł zachęcających do korzystania z możliwości, jakie oferuje XXI wiek – czas, który zaciera granice i czyni świat bardziej dostępnym. Łatwo formułować hasła, jednak potrzeba chęci i zaangażowania, by wdrożyć je w życie.
Erasmus + to program, który realizuje założenia XXI wieku. Oferuje on rzeczywiste możliwości nie tylko samego podróżowania po Europie, lecz przede wszystkim podróżowania świadomego, ukierunkowanego na wymianę doświadczeń z dziedziny szeroko pojętego szkolnictwa, czerpanie inspiracji z odmiennych systemów edukacji, bogacenie językowe i kulturowe.
Erasmus + to program, który rzeczywiście otwiera umysły, czyni świat mniejszym, bardziej dostępnym i zrozumiałym; pomaga go oswoić. Poprzez wymianę dobrych praktyk pedagogicznych przyczynia się do intensywnego rozwoju placówek, które wdrażając zagraniczne innowacje, mogą szczycić się światowym poziomem.
Przystąpiliśmy do projektu dwa lata temu, w roku 2017. Możemy czuć się wyróżnieni – w tamtym roku tylko trzy szkoły w Poznaniu otrzymały finansowanie projektu. W całej Polsce udało się to mniej niż trzydziestu procentom kandydujących szkół! To osiągnięcie i zaszczyt, że możemy już drugi rok współpracować z Anglią, Belgią, Francją, Włochami, Hiszpanią i Portugalią, poszukując nowych dróg niesienia kaganka oświaty.
Nowe metody pracy, wiedza i umiejętności w zakresie nauczania i organizacji placówki oświatowej to tylko część korzyści, jakie przynosi nam udział w programie. Tym, czego naprawdę nie da się przecenić, są kompetencje społeczne, które rozwijają się dzięki przełamywaniu barier językowych, kulturowych i przestrzennych.
Dlaczego wzięliśmy udział w projekcie? Bo byliśmy otwarci na wyzwania i rozwój. Jacy jesteśmy teraz, gdy projekt dobiega końca? Jeszcze bardziej otwarci na wyzwania i rozwój! Apetyt rośnie w miarę jedzenia. Zdobyliśmy wiedzę o innych systemach edukacyjnych, metodach nauczania, organizacji pracy, innowacyjnych rozwiązaniach. Jesteśmy bogatsi i żądni kolejnych doświadczeń na drodze naszego rozwoju.
Erasmus otwiera umysły – to pewne. On je jednak również powiększa i uelastycznia. Czujemy się mądrzejsi, wiemy i rozumiemy więcej. I – co jest w tym wszystkim najpiękniejsze – teraz pragniemy jeszcze więcej! Jesteśmy gotowi na doświadczanie różnorodności świata, równanie we wszystkim do wysokiego poziomu, dalszą wymianę mądrości, bez zważania na granice i bariery.
Jesteśmy solidarni. Jesteśmy obywatelami Europy, mieszkańcami świata. Tworzymy wspólnotę i potrafimy z niej korzystać.
Dziękujemy ci, Erasmusie!
Dziękujemy ci, Erasmusie!
Palermo – sprawozdanie z wyjazdu szkoleniowego w ramach Job Shadowing Erasmus Plus
W dniach 4 – 11 maja 2019r. czworo przedstawicieli naszej szkoły wyjechało na Sycylię , aby uczestniczyć w ramach partnerskiego programu Job Shadowing Erasmus plus. Spotkanie to odbyło się w Palermo, w szkole Liceo Scientifico Statale Benedetto Croce. Oprócz nas obecni byli również nauczyciele z Belgii , Wielkiej Brytanii, Francji i Włoch.
Celem wizyty było przedstawienie realizacji zadań podjętych w ramach programu Erasmus Plus, zaprezentowanie przygotowanych wcześniej materiałów szkoleniowych i prezentacji multimedialnych przez wszystkich uczestników krajów partnerskich. W spotkaniach roboczych każda grupa uczestników przedstawiła swoją szkołę, jej zasady funkcjonowania w systemie edukacyjnym i cele , które zamierza osiągnąć. Nasi włoscy organizatorzy spotkania umożliwili nam uczestniczenie w różnorodnych zajęciach, lekcjach i wydarzeniach ważnych dla nich. Podzieleni na międzynarodowe grupy rotacyjnie uczestniczyliśmy w różnego rodzaju zajęciach. Pokazano nam szpital dziecięcy Edifici, szczególnie dziecięce oddziały onkologiczne i chemioterapii , na których pracują nauczyciele Scuole in Ospedale. Wzruszyły nas zajęcia z dziećmi onkologicznymi , a szczególnie ich prace będące dokumentacją choroby i jednocześnie formą terapii w jej pokonywaniu ( ‘Historia o rybce’ pomagającej dzieciom chorym). Zapoznano nas z zasadami funkcjonowania szkoły, szczególnie w aspekcie wielokulturowym, bo przecież Sycylia to miejsce, które stanowi cel zamieszkania wielu imigrantów. Pokazano nam formy współpracy z personelem medycznym, przepływ informacji między szkołą macierzystą i szpitalną. Uczestniczyliśmy w wykładzie lekarza onkologa z tamtejszej kliniki, który przybliżył nam aspekty medyczne chorób małych pacjentów. W szpitalu G. Di Cristina Ospedale dei Bambini zostaliśmy zaproszeni na niezwykle wzruszający koncert, uświetniający otwarcie Izby Pamięci ufundowanej przez rodziców zmarłej uczennicy-pacjentki. W koncercie i towarzyszącym mu spotkaniu wzięli udział przedstawiciele władz gminnych, szpitala , rodzina dziewczynki i my, goście Erasmusa Niezwykła była wizyta w Liceo Scientifico Statale Benedetto Croce – starym, zabytkowym budynku i uczestnictwo w lekcji przyrodniczo – biologicznej. Zachwyciła nas otwartość młodzieży i jej znajomość języka angielskiego, umożliwiająca rozmowy z nami, poza tym dla nas – dydaktyków, ważna była możliwość poznania warsztatu i metod pracy włoskich kolegów oraz atmosfery nauczania we włoskiej szkole.
Aspektem kulturowym objętym programem mobilności były wyprawy edukacyjne mające na celu zapoznanie nas z głównymi atrakcjami turystycznymi Palermo i okolic. Program zwiedzania obejmował: Stare Miasto, Katedrę , Zamek królewski, Fontannę Pretoria ( Fontanna Wstydu), Quattro Canti, Kościół San Giovanni Degli Eremini i inne. Zwiedziliśmy charakterystyczne dla Palermo Opera di Pupi, słynne na cały świat marionetki.
Spotkanie w Palermo zakończyło się sukcesem . Nastąpiła bardzo pożyteczna wymiana doświadczeń na wielu płaszczyznach. Poznaliśmy metody i formy pracy we włoskiej szkole szpitalnej, nawiązaliśmy nowe kontakty i przyjaźnie, poznaliśmy kulturę Sycylii, mieliśmy też okazję "doszlifowania" języka angielskiego.